Οι μαθητές/τριες «παίζουν» με το λογοπαίγνιο του τίτλου του σεναρίου

«πόσοι πολλοί είναι πολύ;»

και συμπληρώνουν τα επίθετα πολλοί και πολύ με δικά τους ουσιαστικά που να ταιριάζουν. 

π.χ.

Πόσοι πολλοί άνθρωποι είναι πολύς πληθυσμός;

Πόσοι πολλοί πολίτες φτιάχνουν πολύ μεγάλες πόλεις;

Πόσοι πολλοί πόροι είναι πολύ φαγητό;

Πόσοι πολλοί μαθητές κάνουν ένα πολύ μεγάλο σχολείο; 

Στη συνέχεια τους εμφανίζουμε στην οθόνη, (tablet/διαδραστικού/υπολογιστή) το γράφημα 1.

Γράφημα 1. Ο παγκόσμιος πληθυσμός και ο ρυθμός αύξησης, 1950-2100

Πηγή: UN (2024) World Population Prospects

Ζητάμε από τους/τις μαθητές/τριες να εντοπίσουν πού περίπου βρισκόμαστε σήμερα, και να δουν ότι σε λιγότερο από 75 χρόνια, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν στον πλανήτη τετραπλασιάστηκε και πέρασε από τα 2 στα 8 δισεκατομμύρια, και συνεχίζει να αυξάνεται αν και, πλέον, με μικρότερη ταχύτητα. Κάνουμε ερωτήσεις που οι απαντήσεις τους βρίσκονται στο γράφημα:

-Πότε φτάσαμε τα 8 δισεκατομμύρια; (2023)

-Ποια φαίνεται να είναι η πρόβλεψη για το 2055; (9 δισεκατομμύρια)

-Πόσο αναμένεται να φτάσουμε το 2100; (πάνω από 10 δισεκατομμύρια)

-Είναι το ίδιο απότομη η αύξηση τα τελευταία 75 έτη του γραφήματος από το 1950 σε σύγκριση με τα επόμενα 75 έτη ως το 2100; (η αύξηση είναι πιο μεγάλη τα τελευταία 75 -ροζ γραμμή).

Ρωτάμε τα παιδιά αν γνωρίζουν τον Thomas Robert Malthus και συζητάμε σχετικά.

Γιατί χρειάζεται να γνωρίσουμε τον Thomas Robert Malthus;
Επειδή διατύπωσε μία θεωρία για τον πληθυσμό που μας ενδιαφέρει επειδή τελικά ανατράπηκε με έναν φοβερό τρόπο.

Εν συντομία η θεωρία του: Ο Μάλθους πίστευε ότι ο πληθυσμός αυξάνεται πιο γρήγορα από τα τρόφιμα και τους πόρους, κι έτσι κάποια στιγμή δεν θα φτάνουν για όλους. Όταν συμβεί αυτό, έλεγε, ο πληθυσμός θα μειωθεί βίαια μέσα από πείνα, αρρώστιες ή πολέμους, μέχρι να ισορροπήσει ξανά στον αριθμό ανθρώπων που μπορεί να συντηρήσει η Γη.

Η θεωρία του είχε κάποια βάση, δεν προέβλεψε όμως την ανθρώπινη καινοτομία και την τεχνολογική εξέλιξη (δείτε το σκεπτικό του σεναρίου και τη ΘΕ3).

Για να γίνει αντιληπτή η θεωρία του Malthus,  παίζουμε με τα παιδιά ένα βιωματικό παιχνίδι.

“Ο Malthus πίστευε ότι η ανθρωπότητα κάποια στιγμή δε θα είχε αρκετή τροφή για όλους τους ανθρώπους.”

 Ας παίξουμε ένα παιχνίδι:

(Βάζουμε τους/τις μαθητές/τριες να έχουν πλύνει τα χέρια τους).

1. Για κάθε μαθητή/τρια βάζουμε 10 κρακεράκια σε 1 σακουλάκι. Τα υπόλοιπα τα βάζουμε στο μπολ (αν έχουμε 20 μαθητές/τριες χρειαζόμαστε 20 σακουλάκια με 10 κράκερς και τα υπόλοιπα 200 μέσα στο μπολ).
2. Οι μαθητές/τριες κάθονται σε κύκλο και τους δίνεται από μία χαρτοπετσέτα. Λέμε στους/στις μαθητές/τριες «Θα μοιραστούμε ένα μεγάλο μπολ με κρακεράκια. Όταν το μπολ φτάσει σε εσάς μπορείτε να πάρετε από μέσα, όσα κρακεράκια θέλετε. Θα τα χρησιμοποιήσουμε, όμως, σε λίγο οπότε δεν μπορείτε να τα φάτε αμέσως». Δίνουμε το μπολ να περάσει από όλους/όλες και θυμίζουμε να μη φάνε τα κρακεράκια.
3. Όταν τελειώσουν τα κρακεράκια, ζητάμε από τους/τις μαθητές/τριες να αναλογιστούν τι συνέβη. Μήπως το μπολ με τα κρακεράκια έκανε όλο το γύρο του κύκλου ή οι πρώτοι/ες μαθητές/τριες πήραν μεγάλες χούφτες και έτσι έμειναν λίγα ή τίποτα για την υπόλοιπη τάξη;
4. Ζητάμε από τους/τις μαθητές/τριες να μετρήσουν τα κρακεράκια που έχουν και γράφουμε στον πίνακα το όνομα του/της κάθε μαθητή/τριας και τα κρακεράκια που έχει. Ρωτάμε: «Είστε ευχαριστημένοι/ες με τον αριθμό που έχετε; Πιστεύετε ότι αυτό που κάναμε είναι δίκαιο; Γιατί ναι ή γιατί όχι;»
5. Περνάει το μπολ από όλους/ες και επιστρέφουν τα κρακεράκια.
6. Λέμε στους/στις μαθητές/τριες ότι θα μοιράσουμε ξανά τα κρακεράκια αλλά με έναν πιο δίκαιο τρόπο. Τους ζητάμε να δώσουν ιδέες τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να μοιράσουμε δίκαια τα κρακεράκια.
7. Μοιράζουμε τα έτοιμα σακουλάκια με τα κρακεράκια. Ζητάμε από τους/τις μαθητές/τριες να τα μετρήσουν και καταγράφουμε στον πίνακα τα ονόματα και τον αριθμό. Ζητάμε να συγκρίνουν πόσα πήραν στον 1^ο γύρο και πόσα στο 2^ο. Πώς συγκρίνεται αυτή η ποσότητα με τον 1^ο γύρο, όταν οι μαθητές-τριες έπαιρναν όσα ήθελαν; Ποιοι/ποιες μαθητές/τριες είχαν περισσότερα κρακεράκια στον 1^ο γύρο και λιγότερα κρακεράκια στο 2^ο γύρο; Ποιοι/ποιες μαθητές/τριες είχαν περισσότερα κρακεράκια στο 2^ο γύρο και λιγότερα κρακεράκια στον 1ο γύρο; Είχε κανείς τον ίδιο αριθμό και στους δύο γύρους;
8. Είστε ευχαριστημένοι/ες με τον αριθμό που έχετε; Πιστεύετε ότι αυτός ο τρόπος διανομής των είναι δίκαιος; Γιατί ή γιατί όχι;
9. Αφήνουμε τους/τις μαθητές/τριες να φάνε τα κρακεράκια στα σακουλάκια τους.
10. Χώρος για συζήτηση: Σε αυτή τη δραστηριότητα ανακαλύψαμε ότι για να μοιραστούμε δίκαια, μπορεί να πρέπει να πάρουμε μια συγκεκριμένη ποσότητα, ώστε όλα τα μέλη της τάξης να πάρουν έστω από λίγο.
11. Ήταν ο Malthus σωστός; Ο Malthus είχε δίκιο ότι ο πληθυσμός αυξάνεται, αλλά δεν προέβλεψε πώς η τεχνολογία και η ανθρώπινη προσαρμοστικότητα μπορούν να ξεπεράσουν τέτοιες προκλήσεις. Ο κόσμος σήμερα παράγει αρκετή τροφή για όλους τους ανθρώπους. Το πρόβλημα είναι η διανομή και όχι η έλλειψη τροφής! Η καινοτομία και η συνεργασία μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της πείνας.

Ο πληθυσμός αυξάνεται και συγκεντρώνεται στις πόλεις. Ρωτάμε τους/τις μαθητές/τριες «Τι κάνει μία πόλη μεγάλη;». Ζητάμε να αναφέρουν μεγάλες πόλεις που γνωρίζουν. Παρουσιάζουμε τον όρο “megacity“:

“Μια megacity είναι μια πόλη με πάνω από 10 εκατομμύρια κατοίκους!” 

Βλέπουν στο γράφημα 2 και σε παγκόσμιο χάρτη στον πίνακα τους σε ποιες ηπείρους ανήκουν οι megacities και συζητούν ποιες γνωρίζουν και τη θέση τους. (λχ. η Νέα Υόρκη είναι στην 11^η θέση).

Γράφημα 2. Megacities 2023

Πηγή: Visual Capitalist

Δείχνουμε εικόνες από 5  megacities και ρωτάμε τους/τις  μαθητές/τριες τι βλέπουν.

Ρωτάμε: “Πώς θα ήταν να ζεις σε μια τέτοια πόλη;”

Ζητάμε από τους μαθητές να βάλουν + για τα “Θετικά” και – “Αρνητικά” χαρακτηριστικά που βρίσκουμε σε μια megacity.

«Φτιάχνουμε την ιδανική megacity”.

Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ομάδες και κάθε ομάδα προτείνει μία λύση για να γίνει η megacity καλύτερη (π.χ. περισσότερα πάρκα, καλύτερη συγκοινωνία, λιγότερα αυτοκίνητα). Κάθε ομάδα παρουσιάζει την ιδέα της στην τάξη.

“Θα ήθελες να ζεις σε μια megacity;”

Ρωτάμε: “Θα θέλατε να ζείτε σε μια megacity; Γιατί;” Οι μαθητές γράφουν μια πρόταση:

“Μου αρέσουν οι μεγάλες πόλεις επειδή…” ή

“Δε θα ήθελα να ζω σε megacity γιατί…”

 Δείχνουμε το παρακάτω βίντεο με εικόνες από megacities.

Top 10 Megacities of the world